De Grote Kerk is een ontwerp van de Rotterdamse architect J. Verheul en is gebouwd door de Apeldoornse aannemer Chris Wegerif. De eerste steen werd op 16 april 1891 gelegd door de nog jeugdige Koningin Wilhelmina, die samen met haar moeder Regentes Koningin Emma ook de inwijding van de Grote Kerk bijwoonde op zondag 25 september 1892. In 1960 werd het interieur “naar de tijdgeest” gemoderniseerd waarmee vele oude karakteristieke elementen waren verwijderd. Door de deplorabele bouwkundige staat van het gebouw werd in 1970 de sloop van de kerk overwogen. Mede dankzij deze inzet van de in 1973 opgerichte Stichting Vrienden van de Grote Kerk, het financiële succes van de Pleinmarkten en de erkenning van de Grote kerk als Rijksmonument is de Grote Kerk voor Apeldoorn behouden.

Het prachtige Bätz Witte orgel werd op eerste kerstdag 1896 in gebruik genomen en is daarna, met name in de jaren: 1928,1955,1977 en 1997, gerestaureerd en uitgebreid. Meer bijzondere interieuraspecten zijn: de koninklijke ingang (de toreningang) en achter in de hal de koninklijke bank (waar de koninklijke familie nog regelmatig gebruik van maakt), de fraai uitgevoerde preekstoel, de zgn. Predikantsborden achter de preekstoel, de twee gebrandschilderde ramen links en rechts van de preekstoel.

De Grote Kerk wordt niet alleen nog elke zondag gebruikt voor de wekelijkse kerkdiensten maar ook voor trouwdiensten, zangdiensten, orgelconcerten, begrafenissen en vele andere kerkelijke activiteiten.